7.4 Milieubeheer

Wat wilden we bereiken?

• De gemeente geeft het goede voorbeeld!
• Verduurzaming van eigen vastgoed en andere eigendommen (pompen, gemalen).
• De gemeente stimuleert en ondersteunt inwoners bij de verduurzaming van hun woningen.
• We maken onze gemeente beter bestand tegen de effecten van klimaatverandering.

Wat zouden we er voor doen?

• Zodra in 2022 het nieuwe coalitieprogramma bekend is, gaan we aan de slag om nieuw duurzaamheidsbeleid op te stellen, dat richting moet geven bij vraagstukken over o.a. duurzaam wonen, bouwen en verbouwen, circulaire afvalverwerking, klimaatadaptatie en duurzaam vervoer.
• Samen met de andere 14 gemeenten uit Noord- en Midden-Limburg, het Waterschap Limburg, de provincie Limburg en vele stakeholders werken we, conform de recent vastgestelde RES NML 1.0, mee aan het opstellen en in de praktijk brengen van een uitvoeringsagenda.  Als gemeente leveren we een actieve bijdrage aan het realiseren van de regionale ambities op het gebied van energiebesparing, duurzame opwek, duurzame warmte en participatie.
• Uitgaande van een gelijkblijvende of verbeterde businesscase zetten we onze intentie te participeren in Energielandgoed Wells Meer om in een financiële investering in het project.
• Met het oog op de versnelling waarin de energietransitie zich momenteel bevindt en de veelal technische vragen die deze met zich mee brengt, besteden we de taken van het gemeentelijk energieloket uit aan een deskundige en onafhankelijke externe partij. In 2022 kunnen inwoners hier met al hun vragen over energiebesparing, duurzame opwek en aardgasvrij wonen terecht en is alle informatie over duurzaamheid in onze gemeente gebundeld op een overzichtelijke website.
• In 2022 starten we met de uitvoering van het in de Transitievisie Warmte vastgestelde plan van aanpak om onze gemeente stapsgewijs aardgasvrij te maken. De aangescherpte doelstellingen van de Europese Green Deal benadrukken de noodzaak om als gemeente serieus werk te maken van het verkleinen van de Gennepse voetafdruk en onze afhankelijkheid van aardgas af te bouwen. De 1e en voornaamste uitdaging zal zijn om de energievraag in de gebouwde omgeving omlaag te brengen. We gaan inwoners en ondernemers actief adviseren en ondersteunen bij het treffen van energiemaatregelen. Het bovengenoemde energieloket zal hierin een centrale rol spelen.
• We gaan onderzoek doen naar de mogelijkheden voor een lage-temperatuur warmtenet op basis van aquathermie (oppervlaktewater Maas en Niers) in de gemeente.
• We maken duurzaamheid nadrukkelijk onderdeel van het meerjaren-onderhoudsplan voor het gemeentelijk vastgoed. Dit mede ingegeven door de wettelijke verplichting dat alle maatschappelijk vastgoed in 2023 aan minimaal energielabel C moet voldoen.
• In 2022 gaan we vanuit het investeringsschema duurzaamheidsinvesteringen doen bij de volgende gemeentelijke accommodaties: D'n Toomp, de Goede Herder, gymzaal Ottersum en 't Hökske. We houden daarnaast oog voor kansen die zich aandienen om energetische maatregelen met een korte terugverdientijd toe te passen.
• We ondersteunen energiecoöperatie Stroom van Hier, momenteel de enige coöperatie (in   oprichting) in onze gemeente. in het opzetten van minstens 1 postcoderoosproject in onze gemeente, om zo ook inwoners zonder eigen geschikt dakoppervlak in staat te stellen duurzame energie op te wekken en hier financieel van te profiteren.
• Samen met de Provincie en de andere Limburgse gemeenten werken we aan een project 'Warme overdracht van provinciale bodemtaken Ow'. Verder zetten we in op een effectieve implementatie van het nieuwe regionale bodembeleid en, samen met de regio, op verbetering van de toezichtsactiviteiten op grond van het Besluit Bodemkwaliteit en het Besluit mobiel breken bouw- en sloopafval.
• We zorgen zo nodig in overleg met de provincie en via de verbonden partij Omnibuzz, ervoor dat uiterlijk in 2025 het (doelgroepen-) personenvervoer met bussen, minibussen en taxi's in de gemeente uitsluitend met emissieloze voertuigen gebeurt.
• We nemen in nieuwe aanbestedingen en offerte-trajecten bepalingen op om het vervoer van door de gemeente gecontracteerde partijen (bij voorbeeld vuilnisophaaldiensten en aannemers) zo duurzaam mogelijk te laten plaatsvinden. Het streven is vanaf 2030 met emissieloze voertuigen te gaan rijden.
• Samen met alle Limburgse gemeenten volgen we nauwlettend de beschikbaarheid van en de ontwikkelingen bij bijbehorende openbare laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen.

Wat hebben we gerealiseerd?

Door de versnelling die de energietransitie de afgelopen tijd heeft doorgemaakt heeft het elektriciteitsnet eerder zijn maximale capaciteit bereikt dan verwacht. In 2021 kondigde Enexis een stop aan op nieuwe grootverbruikaansluitingen voor teruglevering. Sinds medio 2022 geldt de netcongestie ook voor afname van elektriciteit. Om te voorkomen dat duurzame en economische ontwikkelingen in Gennep door deze situatie ernstig gehinderd worden, zoeken we samen met Enexis en andere betrokken partijen naar oplossingen.  

• De nieuwe duurzaamheidsvisie Gennep 2040 is begin 2023 vastgesteld door de gemeenteraad. Er is een start gemaakt met het opstellen van energiebeleid, dat onder andere antwoord moet geven op de vraag waar in de gemeente ruimte is voor grootschalige opwek en op welke wijze wij inwoners en ondernemers ondersteuning bieden op het gebied van energie besparen en duurzaam verwarmen.  
• De nieuwe samenwerkingsvorm voor de RES NML wordt momenteel uitgewerkt. Dit houdt in dat bepaalde coördinerende, administratieve en juridische taken terecht komen bij centrumgemeente Venlo. Ondertussen wordt binnen de verschillende werkgroepen samengewerkt om regionale energiethema's op te pakken, zoals netverzwaring, grootschalige opwek en regionale warmtebronnen. De gemeente Gennep is ambtelijk vertegenwoordigd in de werkgroep warmte.
• Het Duurzaam Bouwloket Gennep is sinds september 2021 bereikbaar voor inwoners met vragen over woningverduurzaming. Door met het Duurzaam Bouwloket samen te werken in verschillende projecten is de zichtbaarheid van het loket geleidelijk aan vergroot; 4,9% van alle woningeigenaren in Gennep heeft sinds het begin van de samenwerking gebruik gemaakt van het loket. Het afgelopen najaar hebben wij samen met het Duurzaam Bouwloket een wijkproject in Gennep-Zuid en een inkoopactie voor de gehele gemeente georganiseerd.
• Dit najaar hebben wij in samenwerking met het Duurzaam Bouwloket een wijkaanpak in Gennep-Zuid uitgevoerd. Bij meerdere 'modelwoningen' zijn energiescans uitgevoerd en beschikbaar gesteld voor de overige bewoners. Een informatieavond over energiebesparing en aardgasvrij wonen is druk bezocht. Parallel organiseerden we een collectieve inkoopactie woningisolatie voor alle inwoners van de gemeente. Daarnaast is momenteel een groep van 19 vrijwilligers bezig met een training tot energiecoach. Zij zullen naar verwachting tegen het einde van de winter klaar zijn om inwoners te adviseren over duurzaam wonen en energiebesparing.
• Een provinciebreed onderzoek naar de potentie van aquathermie voor de verwarming van woningen is eind 2022 afgerond. Hieruit blijkt dat er voor de gemeente Gennep kansen zijn voor een warmtenet op basis van thermische energie uit de Maas en de Niers. We hebben bureau IF Technology dan ook opdracht gegeven deze bevindingen uit te werken in een haalbaarheidsstudie voor een warmtenet in twee wijken, te weten de Vogelbuurt en Gennep-West. Dit onderzoek zal naar verwachting in maart 2023 afgerond worden.
• Verplichte duurzaamheidsmaatregelen zijn geïntegreerd in het geactualiseerde meerjarenonderhoudsplan (MJOP) voor gemeentelijk vastgoed. Alle gemeentelijke gebouwen voldoen in 2023 aan de label C-verplichting. Eind 2022 is bovendien besloten het batig saldo over 2022, vastgesteld in de tweede trimesterrapportage, in te zetten voor verdergaande verduurzamingsmaatregelen van gemeentelijke gebouwen en sportaccommodaties. De uitvoering start in 2023.
• Begin 2023 is de aannemersovereenkomst voor de renovatie en verduurzaming van D'n Toomp  getekend, met verdergaande duurzaamheidsmaatregelen dan aanvankelijk voorzien. De renovatie en verduurzaming van het Hökske, gymzaal Ottersum en de Goede Herder is in voorbereiding en wordt in 2023 uitgevoerd. De verbouwing van de multifunctionele accommodatie in Ven-Zelderheide wordt gecombineerd met duurzaamheidsmaatregelen en start begin 2023.
• We hebben de uitbreiding van energiecoöperatie Stroom van Hier naar Gennep gesteund met een bijdrage in de opstartkosten en door gesprekken met dakeigenaren te initiëren. De zoektocht naar een geschikt dak voor een zonneproject is nog altijd gaande. De heersende netcongestie is hierin een complicerende factor.  
• Het regionaal bodembeleid is vastgesteld en geïmplementeerd en het toezicht wordt in regionaal verband aangescherpt. Het project warme overdracht loopt nog steeds en moet voor een soepele overgang naar de Omgevingswet zorgen. Regionale afstemming blijft na de implementatie van de Omgevingswet noodzakelijk.
• Met Omnibuzz wordt gewerkt aan verdere uitbreiding van emissieloos vervoer. Vertragingen als gevolg van leveringsproblemen en budgetoverschrijdingen hebben de aandacht en de verschillende partijen werken constructief samen om tot oplossingen te komen.
• In het Inkoop- en aanbestedingsbeleid 2022 is duurzaamheid beter verankerd. Duurzaamheidscriteria maken standaard onderdeel uit van onze aanbestedingen en bestekken.
• Vattenfall heeft tot dusver 18 openbare laadpalen geplaatst in de gemeente Gennep en er is opdracht gegeven voor nog eens 11 exemplaren. In de loop van 2022 is het gebruik van openbare laadpalen in Gennep verdriedubbeld.  

Beleidsindicatoren

Bronnen: Klimaatmonitor en CBS

Verbonden partijen die bijdragen aan realisatie doelen

GR RUD LN
De Gemeenschappelijke Regeling Regionale uitvoeringsdienst Limburg-Noord (RUD LN) is een gemeenschappelijke regeling van de provincie Limburg en vijftien Noord-Limburgse gemeenten. De deelnemers aan de gemeenschappelijke regeling hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid om:

• de kwaliteit van dienstverlening aan burgers, bedrijven en belanghebbenden te verbeteren bij de uitvoering van taken op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH-taken)
• de kwaliteit, veiligheid en gezondheid van de leefomgeving te verbeteren.
  

De RUD LN draagt zorg voor de uitvoering van tenminste de taken zoals opgenomen in het wettelijk basistakenpakket. Voor Gennep betreft dit milieuvergunningverlening en de uitvoering van milieutoezicht, het zogenaamde verplichte basistakenpakket.