Benchmark ontwikkeling gemeentelijke lasten
Sinds 2020 wordt een benchmark gebruikt om jaarlijks de ontwikkeling van de lokale lasten inzichtelijker te maken. Met de invoering van de benchmark is de macronorm voor de ontwikkeling van de onroerendezaakbelasting (ozb) afgeschaft.
In de benchmark worden naast de ozb ook de riool- en afvalstoffenheffing vergeleken. Er wordt een vergelijking gegeven van de gemeentelijke woonlasten en de gemeentelijke tariefontwikkeling per provincie, net als de landelijke en provinciale gemiddelden. Middels deze (grafische) vergelijking worden de onderlinge verschillen tussen gemeenten nog inzichtelijker gemaakt. Het overzicht vergelijkt binnen de provincie de tariefswijzigingen per gemeente en het cumulatief bedrag van de drie heffingen per gemeente.
In de Gennepse begroting was het al gebruikelijk de COELO gegevens te gebruiken voor het inzichtelijk maken van de gemeentelijke lasten in vergelijking met andere gemeenten en gemiddelden.
REALISATIE 2022 | Informatie hierover is te vinden onder het kopje "Financiën - Lokale lastendruk".
Uitholling gemeentelijke belastingcapaciteit
Een aantal (landelijke) gerechtelijke uitspraken betekent een steeds ruimere uitleg van vrijstellingen. Dit leidt tot uitholling van de gemeentelijke belastingcapaciteit en daarmee tot een steeds grotere last bij een beperkt aantal belastingplichtigen. Daarom beraadt de VNG zich op actie richting de wetgever. Dit betekent onduidelijkheid en een groter risico met betrekking tot de belastingcapaciteit.
Realisatie 2022 | Net als in voorgaande jaren is op basis van het VNG advies gekozen voor het subsidie-instrument in plaats van het fiscale instrument voor 'instellingen van sociaal belang'. Op 30 november 2020 heeft de minister van Binnenlandse zaken geconcludeerd dat de huidige wettelijke bepaling voor gemeenten niet toepasbaar is. Er zal onderzocht worden of een aanpassing van artikel 220f Gemeentewet nodig is of een alternatieve bepaling of instrument die het doel beter bereikt. Het kabinet dient hiertoe een keuze te maken.
Openbaarheid WOZ waarde
Sinds 2016 is de Landelijke voorziening WOZ (LV WOZ) operationeel. De LV WOZ fungeert als portaal ten behoeve van de openbaarheid van de WOZ-waarden van woningen. De WOZ-waarden van woningen zijn openbaar via een landelijke WOZ-viewer. Gennep is sinds juni 2017 aangesloten op deze WOZ-viewer.
De LV WOZ wordt ook gebruikt door afnemers, bijvoorbeeld voor de aanlevering van de belastingcapaciteit aan het CBS. Over mogelijke verdere openbaarheid van WOZ-waarden (niet-woningen) zijn nog geen concrete plannen bekend.
Realisatie 2022 | In 2022 is geen sprake geweest van verdere openbaarheid van de WOZ waarde .
Waarderen op gebruiksoppervlakte/ Samenhangende objectenregistratie (SOR)
In 2022 is er een wettelijke verplichting om woningen te waarderen op basis van de gebruiksoppervlakte, op onderdeelniveau. Daarnaast is voor de basisregistratie adressen en gebouwen (BAG) de totale gebruiksoppervlakte verplicht.
Daarom is in 2019 een gezamenlijk project (gemeente en BsGW) gestart met als doel naast het bepalen van de gebruiksoppervlakte, het proces in te richten om de gebruiksoppervlakte zo efficiënt mogelijk te onderhouden en de datakwaliteit te verbeteren.
Realisatie 2022 | De WOZ-beschikkingen voor woningen zijn voor het eerst gebaseerd op gebruiksoppervlakte in plaats van inhoud. Dit heeft in 2022 vooralsnog niet geleid tot meer bezwaren. Een doorontwikkeling is de Samenhangende Objectenregistratie (SOR), dit project is echter op landelijk on hold gezet. Samen met BsGW is het regieportaal in gebruik genomen, waarmee gegevensuitwisseling beter en transparanter verloopt.
Omgevingswet en lokale belastingen
De Omgevingswet voegt heel veel regelgeving op het gebied van de fysieke leefomgeving samen. De omgevingsvergunning, maar ook de zorgplichten voor de gemeentelijke watertaken en de inzamelplicht voor huishoudelijke afvalstoffen, vallen onder de reikwijdte van de Omgevingswet.
De minister kan nadere regels stellen over de berekening van de leges omgevingsvergunning, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing.
Er zal waarschijnlijk een wijziging in de gemeentewet moeten plaatsvinden. Invoering van de Omgevingswet is al meerder malen uitgesteld en staat op dit moment gepland voor 1 januari 2024.
Realisatie 2022 | De voorbereidingen voor de aanpassing van lokale belastingwetgeving (met name Legesverordening) zijn opgenomen in het project Implementatie Omgevingswet. Eind 2022 zijn 2 versies van de legestabel voorbereid één met en één zonder de Omgevingswet. Door (opnieuw) uitstel van de invoering van de Omgevingswet is uiteindelijk de versie zonder Omgevingswet door de gemeenteraad vastgesteld op 19 december 2022.
Verruiming lokaal belastinggebied
Het kabinet heeft aan de Tweede Kamer bouwstenen gegeven voor een hervorming van het lokaal belastinggebied. De bouwstenen passen bij het streven van de VNG naar meer financiële flexibiliteit voor gemeenten. Gepleit wordt voor een verschuiving van € 4 miljard aan rijksbelastingen naar gemeentebelastingen. Er zijn landelijk nog geen concrete beslissingen genomen.
Realisatie 2022 | Ook in 2022 zijn hierin geen nieuwe stappen gezet. Er zijn landelijk nog geen concrete beslissingen genomen (mede door de corona crisis en het demissionaire kabinet). Het voornemen is wel opgenomen in het regeerakkoord.
Corona | In tegenstelling tot 2021 heeft 2022 slechts deels in het teken gestaan van Corona. Effecten die geduid kunnen worden op het gebied van belastingheffing en -inning zijn:
- aanslagoplegging voor BIZ is eenmalig uitgesteld tot het najaar.
- versoepeling betalingsregelingen
- verhogend effect op kwijtschelding en oninbare bedragen
- vermindering van de inkomsten toeristenbelasting (op het moment van het opstellen van de jaarrekening is dit effect nog niet volledig inzichtelijk, aangezien het vierde kwartaal 2022 nog niet is opgelegd)
Realisatie 2022 | Kosten worden door BsGW separaat bijgehouden. Omdat BsGW een gemeenschappelijke regeling is, moeten deelnemers bijdragen aan de kosten volgens vooraf afgesproken kostenverdeelmethodiek.